We staan dit jaar stil bij het feit dat de Tweede Wereldoorlog 75 jaar geleden eindigde en dat we sindsdien in vrijheid leven. Voor het behoud en het herwinnen van onze vrijheid hebben velen grote offers gebracht.

Behalve bootsbemanningen zijn in de oorlog ook onderzeedienstmannen om het leven gekomen anders dan aan boord van een onderzeeboot. Zij kwamen om het leven door vijandelijk vuur, door ontberingen in krijgsgevangenkampen, door torpedering van een bovenwaterschip of werden door de vijand geëxecuteerd of vonden de dood ten gevolge van diverse ongevallen.

Het Monument bij de Onderzeedienst is de plaats waar we de namen van al onze gevallenen terugvinden en hun offer herdenken. Wij zouden ook dit jaar de herdenking van de oorlogsjaren en bevrijding natuurlijk graag met elkaar hebben willen beleven, maar door de uitbraak van de coronapandemie kon dat helaas niet zo zijn.

Daarnaast is in de afgelopen jaren gebleken dat er bij nabestaanden behoefte is, naast de gezamenlijke herdenking op 4 mei, ook op andere tijdstippen hun gesneuvelde vader, (over)grootvader of aanverwante te herdenken. De toegankelijkheid van het Monument bij de Onderzeedienst op het beveiligde Marine terrein vormt daarbij echter een drempel.

Om toch inhoud en invulling aan de herinneringen te kunnen geven is het idee gerezen hiervoor een virtuele gedenkplek te creëren. Dat zou bijvoorbeeld gestalte kunnen krijgen door het Monument bij de Onderzeedienst op interactieve manier met u te delen. Dat sluit de mogelijkheid niet uit om deze virtuele gedenkplek te combineren met een soortgelijke, maar meer “tastbare plek bij het Marinemuseum te Den Helder, voor ieder toegankelijk. Ook daar wordt nog aan gedacht. Het Monument bij de Onderzeedienst blijft uiteraard de centrale plaats van herdenking op 4 mei.

We hebben het idee opgevat om het Monument op een website (bijvoorbeeld die van SNO) te presenteren en het te voorzien van uitgebreide achtergrondinformatie bij de boten en de namen die op het monument staan. Deze aanvulling kan voor een deel geschieden vanuit het foto- en feitenarchief van de Traditiekamer Onderzeedienst. Veelal ontbreken hier echter de persoonlijke foto’s en verhalen.

Daarom willen wij u graag uitnodigen om uw tastbare herinneringen aan uw familielid ten behoeve van dit project ter beschikking te stellen. Gedacht kan worden aan kopieën van foto’s, brieven, dagboeken, knipsels, artikelen e.d. Ook als u meent dat het te veel of te groot is om te kopiëren, laat het ons weten.

Alle inzendingen zullen uiteraard met de meeste zorg worden behandeld. Wel vragen wij u tegelijkertijd toestemming om het door u geleverde materiaal geheel of gedeeltelijk op een website te mogen publiceren.

Als voorbeeld kunt u denken aan het reeds eerder verschenen boek “Ja, het moest” van Tonny Froma, ondertiteld De personele verliezen van de Onderzeedienst tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Voor de website zal de site van de Stichting Nabestaanden Onderzeeboten 1940-1945 (SNO) [https://onderzeeboot.org/] als basis dienen en verder worden uitgewerkt.

Dit initiatief is een samenwerking tussen de Onderzeedienst, de Stichting Nabestaanden Onderzeeboten 1940-1945, het Marinemuseum en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

U kunt uw foto’s en verhalen (voorzien van uw naam en adres) opsturen naar:

Commandant Onderzeedienst
t.a.v. Traditiekamer
o.v.v. Projectgroep Monument OZD
Antwoordnummer 300
1780 VB Den Helder

of per e-mail:

Monument.ozd@gmail.com

Voor vragen kunt u terecht bij het bestuur van de SNO.
https://onderzeeboot.org/contact

Met vriendelijke groet,

Voorzitter SNO
Jan L. Spoelstra
schout-bij-nacht b.d.

Commandant Onderzeedienst
Jeroen van Zanten
kapitein ter zee